Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem
w Przedszkolu nr 19
w Siemianowach Śląskich
Wstęp
Dobro i bezpieczeństwo dzieci w Przedszkolu nr 19 w Siemianowach Śląskich są priorytetem wszelkich działań podejmowanych przez pracowników Przedszkola na rzecz dzieci. Pracownik Przedszkola traktuje dziecko z szacunkiem oraz uwzględnia jego potrzeby. Realizując zadania Przedszkola, działa w ramach obowiązującego prawa, obowiązujących
w nim przepisów wewnętrznych oraz w ramach posiadanych kompetencji. Niedopuszczalne jest, by pracownik Przedszkola stosował wobec dziecka jakiekolwiek formy przemocy.
Niniejszy system ochrony dzieci przed krzywdzeniem określa procedury interwencji, działania profilaktyczne, edukacyjne, zasady zapobiegania krzywdzeniu dzieci, a w sytuacji gdy do krzywdzenia doszło – określa zasady zmniejszenia rozmiaru jego skutków poprzez prawidłową i efektywną pomoc dziecku oraz wskazuje odpowiedzialność osób zatrudnionych w Przedszkolu za bezpieczeństwo dzieci do niego uczęszczających.
Niniejsze Standardy ochrony małoletnich przed krzywdzeniem zostały opublikowane na stronie internetowej Przedszkola https://p19siemianowice.eduage.org. Są szeroko promowane wśród całego personelu, rodziców i dzieci uczęszczających do Przedszkola. Poszczególne grupy małoletnich są z poniższymi Standardami aktywnie zapoznawane poprzez prowadzone działania edukacyjne i informacyjne.
Rozdział I
Obszary Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem
Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem tworzą bezpieczne i przyjazne środowisko Przedszkola. Obejmują cztery obszary:
-rozpoznawania symptomów krzywdzenia dzieci,
-procedur interwencji w przypadku podejrzeń krzywdzenia,
-odpowiedzialności prawnej pracowników Przedszkola, zobowiązanych do podejmowania interwencji,
-dzieci na temat ochrony przed przemocą i wykorzystywaniem,
-rodziców/opiekunów dzieci na temat wychowania dzieci bez przemocy oraz chronienia ich przed przemocą i wykorzystywaniem,
Rozdział II
Słowniczek terminów
Rozdział III
Czynniki ryzyka i symptomy krzywdzenia dzieci – zasady rozpoznawania i reagowania
Rozdział IV
Zasady reagowania na przypadki podejrzenia, że małoletni doświadcza krzywdzenia
W przypadku powzięcia przez pracownika Przedszkola podejrzenia, że dziecko jest krzywdzone, pracownik ma obowiązek sporządzenia notatki służbowej i przekazania uzyskanej informacji (do wyboru) dyrektorowi Przedszkola / wychowawcy / pedagogowi specjalnemu/ psychologowi.
Rozdział V
Zasady ochrony wizerunku dziecka i danych osobowych małoletnich
Upublicznienie przez pracownika Przedszkola wizerunku dziecka utrwalonego
w jakiejkolwiek formie (fotografia, nagranie audio-wideo) wymaga pisemnej zgody rodzica lub opiekuna prawnego dziecka. Jeżeli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości, takiej jak: zgromadzenie, krajobraz, publiczna impreza, zgoda rodzica lub opiekuna prawnego na utrwalanie wizerunku dziecka nie jest wymagana.
Rozdział VI
Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych w Przedszkolu
Rozdział VII
Monitoring stosowania Standarów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem
Rozdział VIII
Zasady ustalania planu wsparcia małoletniego po ujawnieniu krzywdzenia
1. Celem planu wsparcia jest przede wszystkim:
2. Działania koordynuje i monitoruje psycholog, który jednocześnie jest osobą odpowiedzialną za koordynację Standardów, w tym za podejmowanie działań wspólnie
z instytucjami pozaprzedszkolnymi.
3. Plan wsparcia uwzględnia:
zgłoszone podejrzenie popełnienia przestępstwa zgłoszone do organów ścigania;
4. Planem wsparcia należy objąć także rodzeństwo pokrzywdzonego dziecka, jeśli również uczęszczają do przedszkola.
5. Plan wsparcia małoletniego funkcjonuje równolegle z podejmowanymi działaniami interwencyjnymi, a jego naczelną zasadą jest obserwacja dziecka, zapewnienie mu warunków do uzyskania wielospecjalistycznej pomocy, również pozaprzedszkolnej, udzielanie wsparcia rodzicom i współpraca międzyinstytucjonalna.
6. Plan wsparcia małoletniego ustalany jest również w sytuacji, gdy inicjatorem działań interwencyjnych jest inna instytucja (procedura „Niebieskie Karty”, uzyskanie informacji
o krzywdzeniu od organów ścigania lub sądu itp., współpraca z OPS).
7. W przypadku realizacji procedury „Niebieskie Karty”, plan wsparcia małoletniego tożsamy jest z ustaleniami poczynionymi w grupie diagnostyczno – pomocowej.
8. Do działań zaktywizowany powinien zostać rodzic „niekrzywdzący”, który współpracuje z przedszkolem w celu powstrzymania sprawcy przemocy i zapewnienia dziecku pomocy. W przypadku krzywdzenia przez obojga rodziców, interwencja polega również na zawiadomieniu sądu rodzinnego i Policji i działania względem rodziców,
w tym sprawdzanie bezpieczeństwa domowników, leży w kompetencjach tych instytucji.
9. Plan wsparcia małoletniego obejmuje różne formy pomocy, w tym prawną, psychologiczną, socjalną i medyczną, uwzględniając współpracę interdyscyplinarną w tym zakresie.
10. Zadania pracowników przedszkola wiążą się głównie z pomocą w realizowaniu przez
Dziecko zadań dydaktyczno – wychowawczych i budowaniu pozytywnych relacji
z rówieśnikami i personelem.
12. Plan wsparcia małoletniego nie kończy się wraz z końcem procedury
Rozdział IX
Procedury i osoby odpowiedzialne za przyjęcie zgłoszenia, dokumentowanie i zasady przechowywania ujawnionych lub zgłoszonych incydentów lub zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu i dalsze działania pomocowe oraz za wdrażanie procedury „Niebieskie Karty”
1. Dyrektor przedszkola wyznacza psychologa przedszkola na osobę odpowiedzialną za składanie zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa na szkodę dziecka oraz zawiadamiania sądu opiekuńczego. Informacja o osobie odpowiedzialnej za składanie zawiadomień wywieszona jest na tablicy ogłoszeń w przedszkolu.
2. W przypadku podjęcia przez personel placówki informacji, że dziecko może być krzywdzone, osoba ujawniająca sporządza notatkę służbową z uzyskanej informacji, poczynionych ustaleń i przekazuje uzyskaną informację osobie, o której mowa w ust. 1, która sporządza kartę dokumentowania zdarzeń. Dalsze postępowanie realizowane jest zgodnie
z procedurami opisanymi w Rozdziale IV.
3. Osobą odpowiedzialną za wszczynanie procedury „Niebieskie Karty” (wypełnienie formularza „Niebieska Karta – A”) jest osoba wskazana w ust. 1, nauczyciel – wychowawca, nauczyciel znający sytuację domową małoletniego, psycholog.
4. W przypadku ujawnienia zaniedbania przez rodziców, ich niewydolności wychowawczej
właściwym jest zawiadomienie sądu rodzinnego, celem wglądu w sytuację rodziny.
5. W przypadku zagrożenia zdrowia lub życia dziecka albo osoby mu najbliższej, osoba
ujawniająca zdarzenie bezzwłocznie dzwoni na numer alarmowy 112.
6. Wszyscy pracownicy szkoły, którzy w związku z wykonywaniem obowiązków służbowych podjęły informację o krzywdzeniu ucznia lub informacje z tym związane, są zobowiązane do zachowania tych informacji w tajemnicy, poza tymi informacjami, które przekazywane są uprawnionym instytucjom.
7. Każdy ujawniony lub zgłoszony incydent lub zdarzenie zagrażające dobru małoletniego, na temat których pracownik szkoły posiada wiedzę, zostają odnotowane w księdze zdarzeń zagrażających dobru małoletniemu, której wzór stanowi załącznik do niniejszej procedury (załącznik nr 8), który będzie przechowywany w segregatorze zamknięty w szafie pancernej.
8. Dostęp do dokumentacji maja dyrektor, nauczyciele wychowawcy i psycholog.
Rozdział VII
Przepisy końcowe
Załącznik nr 1
Zasady bezpiecznej rekrutacji w Przedszkolu nr 19 w Siemianowicach Śląskich
Przykładowy wzór oświadczenia
……………………………………………………
(miejscowość i data)
Oświadczenie o niekaralności i zobowiązaniu do przestrzegania
podstawowych zasad ochrony nieletnich przed krzywdzeniem
Ja,…………………………………………………………………, posiadający/-a numer PESEL ………………………………………, oświadczam, że nie byłem/-am skazany/-a za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności lub przestępstwa z użyciem przemocy na szkodę małoletniego i nie toczy się przeciwko mnie żadne postępowanie karne ani dyscyplinarne w tym zakresie.
Ponadto oświadczam, że zapoznałem/-am się z zasadami ochrony dzieci obowiązującymi
w Przedszkolu nr 19 w Siemianowicach i zobowiązuję się do ich przestrzegania.
……………………………………………………
(podpis)
Załącznik nr 2
Ustalone w Przedszkolu nr 19 w Siemianowicach Śląskich zasady bezpiecznych relacji personel – dziecko oraz dziecko – dziecko
Zasady bezpiecznych relacji personelu z dziećmi w Przedszkolu obowiązują wszystkich pracowników, stażystów i wolontariuszy. Znajomość i zaakceptowanie zasad pracownicy potwierdzają podpisaniem oświadczenia.
Każdy pracownik Przedszkola jest zobowiązany do utrzymywania profesjonalnej relacji z dziećmi w Przedszkolu i każdorazowego rozważenia, czy jego reakcja, komunikat bądź działanie wobec dziecka są adekwatne do sytuacji, bezpieczne, uzasadnione
i sprawiedliwe wobec innych dzieci. Każdy pracownik zobowiązany jest działać w sposób otwarty i przejrzysty dla innych, aby zminimalizować ryzyko błędnej interpretacji swojego zachowania.
W komunikacji z dziećmi w Przedszkolu pracownik zobowiązany jest:
-zawstydzania, upokarzania, lekceważenia i obrażania dziecka oraz podnoszenia głosu na dziecko w sytuacji innej niż wynikająca z bezpieczeństwa dziecka lub innych dzieci,
-ujawniania informacji wrażliwych dotyczących dziecka wobec osób nieuprawnionych, w tym wobec innych dzieci; obejmuje to wizerunek dziecka, informacje o jego/jej sytuacji rodzinnej, ekonomicznej, medycznej, opiekuńczej
i prawnej,
-zachowywania się w obecności dziecka w sposób niestosowny; obejmuje to używanie wulgarnych słów, gestów i żartów, czynienie obraźliwych uwag, nawiązywanie
w wypowiedziach do aktywności bądź atrakcyjności seksualnej oraz wykorzystywanie wobec dziecka relacji władzy lub przewagi fizycznej (zastraszanie, przymuszanie, groźby).
Pracownik zobowiązany jest:
Pracownikowi zabrania się:
Wszystkie ryzykowne sytuacje, które obejmują zauroczenie dzieckiem przez pracownika lub pracownikiem przez dziecko, muszą być raportowane dyrektorowi Przedszkola. Jeśli pracownik jest ich świadkiem, zobowiązany jest reagować stanowczo, ale z wyczuciem, aby zachować godność osób zainteresowanych.
Jakiekolwiek przemocowe działanie wobec małoletniego jest niedopuszczalne. Istnieją jednak sytuacje, w których fizyczny kontakt z dzieckiem może być stosowny
i spełnia zasady bezpiecznego kontaktu: jest odpowiedzią na potrzeby dziecka
w danym momencie, uwzględnia wiek dziecka, etap rozwojowy, płeć, kontekst kulturowy i sytuacyjny. Nie można jednak wyznaczyć uniwersalnej stosowności każdego takiego kontaktu fizycznego, ponieważ zachowanie odpowiednie wobec jednego dziecka może być nieodpowiednie wobec innego.
Pracownik zobowiązany jest:
Pracownikowi zabrania się:
W sytuacjach wymagających czynności pielęgnacyjnych i higienicznych związanej z pomaganiem dziecku w ubieraniu się i rozbieraniu, jedzeniu, myciu, przewijaniu czy korzystaniu z toalety, wobec dziecka, pracownik zobowiązany jest unikać innego niż niezbędny kontakt fizyczny z dzieckiem. Pracownik dba o to, aby przy każdej z czynności pielęgnacyjnych i higienicznych był obecny inny pracownik przedszkola, jeśli jest to w danej chwili możliwe.
Kontakt fizyczny z dzieckiem musi być jawny, nieukrywany, nie może wiązać się
z jakąkolwiek gratyfikacją ani wynikać z relacji władzy. Jeśli pracownik będzie świadkiem jakiegokolwiek z wyżej opisanych zachowań i/lub sytuacji ze strony innych dorosłych lub dzieci, zobowiązany jest zawsze poinformować o tym osobę odpowiedzialną (np. nauczyciela, dyrektora) i/lub postępować zgodnie z obowiązującą procedurą interwencji.
Załącznik nr 3
Wzór – karta interwencji
Imię i nazwisko dziecka |
|
||||
Przyczyna interwencji (forma krzywdzenia) |
|
||||
Osoba zawiadamiająca o podejrzeniu krzywdzenia |
|
||||
Opis działań podjętych przez pedagoga/psychologa |
Data: |
Działanie: |
|||
|
|
||||
|
|
||||
Spotkania z opiekunami dziecka |
Data: |
Opis spotkania: |
|||
|
|
||||
|
|
||||
Forma podjętej interwencji (zakreślić właściwe) |
zawiadomienie o podejrzeniu popełnienia przestępstwa |
wniosek o wgląd w sytuację dziecka/rodziny |
inny rodzaj interwencji (jaki?): …………………………… ………………………………………… |
||
Dane dotyczące interwencji (nazwa organu, do którego zgłoszono interwencję) i data interwencji |
|
|
|||
Wyniki interwencji – działania organów wymiaru sprawiedliwości (jeśli placówka uzyskała informacje o wynikach działania placówki lub działania rodziców) |
Data: |
Działanie: |
|||
|
|
||||
|
|
|
|
||
Załącznik nr 4
Zasady ochrony wizerunku małoletniego i danych osobowych dzieci
9. Jeśli wizerunek dziecka stanowi jedynie szczegół całości takiej jak zgromadzenie, krajobraz, impreza publiczna, zgoda rodziców/opiekunów dziecka nie jest wymagana.
10. W sytuacjach, w których rodzice/opiekunowie lub widzowie przedszkolnych wydarzeń i uroczystości itd. rejestrują wizerunki dzieci do prywatnego użytku, informujemy na początku każdego z tych wydarzeń o tym, że:
11. Przedstawiciele mediów lub dowolna inna osoba, którzy chcą zarejestrować organizowane przez nas wydarzenie i opublikować zebrany materiał, muszą zgłosić taką prośbę wcześniej i uzyskać zgodę dyrekcji.
12. W powyższej sytuacji upewnimy się wcześniej, że rodzice/opiekunowie udzielili pisemnej zgody na rejestrowanie wizerunku ich dzieci. Przedstawiciele mediów lub dowolna inna osoba, którzy chcą zarejestrować organizowane przez nas wydarzenie
i opublikować zebrany materiał, zobowiązani są udostępnić:
13. Personelowi Przedszkola nie wolno umożliwiać przedstawicielom mediów i osobom nieupoważnionym utrwalania wizerunku dziecka na terenie instytucji bez pisemnej zgody rodzica/opiekuna dziecka oraz bez zgody dyrekcji.
14. Personel Przedszkola nie kontaktuje przedstawicieli mediów z dziećmi, nie przekazuje mediom kontaktu do rodziców/opiekunów dzieci i nie wypowiada się w kontakcie
z przedstawicielami mediów o sprawie dziecka lub jego rodzica/opiekuna. Zakaz ten dotyczy także sytuacji, gdy pracownik jest przekonany, że jego wypowiedź nie jest
w żaden sposób utrwalana.
15. W celu realizacji materiału medialnego, dyrekcja może podjąć decyzję
o udostępnieniu wybranych pomieszczeń Przedszkola dla potrzeb nagrania. Podejmując taką decyzję, poleca przygotowanie pomieszczenia w taki sposób, aby uniemożliwić rejestrowanie przebywających na terenie dzieci.
16. Jeśli dzieci, rodzice lub opiekunowie nie wyrazili zgody na utrwalenie wizerunku dziecka, respektujemy ich decyzję. Z wyprzedzeniem ustalamy z rodzicami/opiekunami sposób, w jaki osoba rejestrująca wydarzenie będzie mogła zidentyfikować dziecko, aby nie utrwalać jego wizerunku na zdjęciach indywidualnych i grupowych.
17. Rozwiązanie, jakie przyjmiemy, nie wyklucza dziecka, którego wizerunek nie powinien być rejestrowany.
18. Przedszkole przechowuje materiały zawierające wizerunek dzieci w sposób zgodny
z prawem i bezpieczny dla dzieci:
Załącznik nr 5
Zasady bezpiecznego korzystania z Internetu i mediów elektronicznych w Przedszkolu nr 19 w Siemianowicach Śląskich
Załącznik nr 6
Wzór – ankieta monitorująca poziom realizacji Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem
Czy znasz standardy ochrony małoletnich przed krzywdzeniem obowiązujące w przedszkolu, w którym pracujesz? |
|
Czy znasz treść dokumentu „Standardy Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem”? |
|
Czy potrafisz rozpoznawać symptomy krzywdzenia dzieci? |
|
Czy wiesz, jak reagować na symptomy krzywdzenia dzieci? |
|
Czy zdarzyło Ci się zaobserwować naruszenie zasad zawartych w Standardach Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem przez innego pracownika? |
|
Jeśli tak – jakie zasady zostały naruszone?
|
|
Czy podjąłeś/-aś jakieś działania? Jeśli tak, to jakie? |
|
Jeśli nie – dlaczego?
|
|
Czy masz jakieś uwagi/poprawki/sugestie dotyczące Standardów Ochrony Małoletnich przed krzywdzeniem? (odpowiedź opisowa) |
|
Załącznik nr 7
Wyodrębnia się trzy grupy czynników ryzyka, które mogą wskazywać na zagrożenie pojawienia się przemocy:
1. Czynniki związane z dzieckiem |
Choć dziecko nigdy nie jest winne doznawanej krzywdy, uznaje się, że niektóre jego cechy, związane np. ze stanem zdrowia, poziomem rozwoju, funkcjonowaniem czy pozycją |
Czynniki ryzyka: - nieplanowana/niechciana ciąża - przedwczesny poród - poród bez pomocy medycznej - niska waga urodzenia - powikłania okołoporodowe - poród z ciąży bliźniaczej lub mnogiej - krótkie przerwy między porodami - długotrwały płacz dziecka - nadmierne pobudzenie dziecka - wiek dziecka ( występowanie tzw. okresów krytycznych, w których jest większe prawdopodobieństwo pojawienia się pewnych rodzajów krzywdzenia) - zależność od rodziców, pracowników żłobka charakteryzująca się mniejszą zdolnością dostosowania się do oczekiwań dorosłych, nierozwinięta umiejętność panowania dziecka nad emocjami - przewlekłe choroby, choroby psychiczne, niepełnosprawność |
Załącznik nr 8
Księga zdarzeń zagrażających dobru małoletniego
|
|
Księga zdarzeń |
zagrażających dobru
|
małoletniego |
|
Lp. |
Opis zdarzenia |
Data zdarzenia
|
Podjęte czynności |
Czy miała miejsce interwencja organów zewnętrznych (policji, prokuratury)? Opis czynności podjętych przez organy zewnętrzne
|
Podpis osoby przyjmującej zgłoszenie
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|